Kış mevsiminde vazgeçilmezimiz olan bitki çayları özellikle bağışıklık sistemini güçlendirmeleri yönüyle günlük beslenmede önem taşımaktadır.

Bitki çayları; soğuk algınlığı, hazımsızlık, kabızlık, ishal, yorgunluk ve uykusuzluk gibi şikâyetleri gidermeye yönelik, bitkilerin belirli kısımlarının belli kurallarla hazırlanmasına dayanan karışımlar olarak tanımlanmaktadır.

Çayların bileşiminde bulunan flavonoid bileşikler çaya aromasını verir ve çaya antioksidan özelliği kazandırır.
Bu etki bitki çaylarındaki kateşinler, polifenolik yapılar, vitaminler ve fenolik bileşiklerin antioksidan özellikleri sayesindedir.

En çok tercih edilen bitkisel ürünlerin; kuşburnu, nane, kekik, adaçayı, ıhlamur, melisa, biberiye, gülhatmi, papatya, ardıç, ayva yaprağı, böğürtlen ve ısırgan otu olduğu görülmüştür.

ADAÇAYI

• Mide-bağırsak rahatsızlıkları, hazımsızlık şikayetlerinde, iştah kaybında yararlanılır.
• Ağız ve boğaz iltihaplarında etkilidir.
• Soğuk algınlığında aşırı terlemeyi azaltır.

Günde 2-3 defa, 2 gram yaprak üzerine taze kaynatılan su ilave edilerek hazırlanan çay, kapaklı fincanda üzeri kapatılarak 5-10 dakika demlendikten sonra içilir.

IHLAMUR

• Soğuk algınlığında şikayetleri hafifletici, terletici, balgam söktürücü, hafif yatıştırıcı,yangı ve ağrı gidericidir.

2 gram kurutulmuş çiçek üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edilerek 15 dakika demlendikten sonra içilir. Gün içerisinde birkaç defa uygulama tekrarlanabilir.

REZENE

• Sindirim sorunlarında, mide ve bağırsak hareketini artırır, gaz ve spazmları giderir.
• Soğuk algınlığında boğaz yangısını gidermek için ve öksürüklerde yararlanılır.
• Balgam söktürücü etki gösterir.

1.5 gram parçalanmış tohum üzerine kaynatılmış sıcak su ilave edildikten sonra kapağı kapatılıp 10 dakika demlenir ve içilir. Günlük önerilen miktar 5-7 gram parçalanmış tohumdur.

KUŞBURNU

• Grip, nezle gibi enfeksiyonlu hastalıklarda C vitamini içeriğinin yanı sıra yangı giderici etkisinden yararlanılmaktadır.
• İdrar artırıcı ve yangı giderici bileşenleri böbrek taşı düşürmeye yardımcı olmaktadır.

Günde 3 defa 2 gram parçalanmış meyve üzerine taze kaynatılmış sıcak su ilave edilerek 10-15 dakika demlendikten sonra içilir. Yemeklerden 30 dakika sonra içilmesi önerilir.

MAYIS PAPATYASI

• Mide-bağırsak sistemi spazmları, gaz, hazımsızlık, şişkinlik ve bu sistemin yangısal durumlarında etkilidir.
• Hafif yatıştırıcı ve kas gevşetici etkisi nedeniyle rahat uyumayı sağlar.

Bir fincan (150 ml) taze kaynatılmış içme suyu içerisine 2 gram papatya çiçeği daldırılır. Bardağın üzeri kapatılarak 5-10 dakika demlenmeye bırakılır ve içilir. Günde 3-4 defa yemeklerden sonra içilir.

Doğada pek çok papatya çeşidi bulunmaktadır, tüketime uygun olan Mayıs papatyasıdır.

EKİNEZYA

• Soğuk algınlığı, üst solunum yolu enfeksiyonlarından (ÜSYE) koruyucu ve tedavisinde yardımcıdır.

ÜSYE ve soğuk algınlığı şikayetlerinin hafifletilmesinde yardımcı olarak çayın günde 5-6 defa sıcak su içerisinde, bir büyük fincan için 0.5-1 gram bitkinin, 10-15 dakika demlenmesinden sonra içilmesi önerilmektedir.